A - Z Kiến thức về Cổ phiếu quỹ: Khái niệm, đặc điểm, quy định giao dịch cổ phiếu quỹ

1. Cổ phiếu quỹ là gì?

Cổ phiếu quỹ (Tiếng Anh: Treasury Stock) là thuật ngữ chỉ phần cổ phiếu đang lưu hành hoặc đã phát hành trước đó được chính công ty cổ phần phát hành nó mua lại trên sàn hoặc mua lại từ các cổ đông của công ty. Đặc biệt, số lượng cổ phiếu quỹ mà công ty đó mua lại sẽ không được tính vào số lượng cổ phiếu mà công ty đang lưu hành trên thị trường chứng khoán.

2. Các đặc điểm của cổ phiếu quỹ

Cổ phiếu quỹ sở hữu những đặc điểm nổi bật sau:

Cổ phiếu quỹ khác với những cổ phiếu phát hành không thành công;
Sự xuất hiện của cổ phiếu quỹ tăng khả năng giảm sự lưu hành của cổ phiếu công ty trên thị trường chứng khoán;
Bản thân cổ phiếu quỹ không có nhiều giá trị. Những cổ đông sở hữu cổ phiếu quỹ này không có quyền biểu quyết, không được trả cổ tức và không được mua thêm cổ phiếu mới
Một công ty có thể quyết định giữ cổ phiếu quỹ vô thời hạn, phát hành lại chúng ra công chúng hoặc thậm chí hủy bỏ chúng;
Số lượng cổ phiếu quỹ mà công ty được nắm giữ là có giới hạn theo quy định của Pháp luật

3. Lợi ích và hạn chế của cổ phiếu quỹ

3.1. Lợi ích của công ty khi mua cổ phiếu quỹ

Cổ phiếu quỹ tuy không có nhiều giá trị như cổ phiếu thường, nhưng lại đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng đến chiến lược phát triển của công ty.

Việc mua lại cổ phiếu quỹ sẽ làm giảm số lượng cổ phiếu đang lưu hành, dẫn đến chỉ số EPS tăng. Nhờ vậy mà giá trị trên mỗi cổ phiếu cũng sẽ tăng theo. Và khi đó, công ty sẽ có được những lợi ích sau:

Tăng quyền kiểm soát công ty của nhà đầu tư;
Tạo dựng được lòng tin, duy trì lợi ích và giữ chân được cổ đông;
Cải thiện chỉ số tài chính của công ty, là tiền đề giúp công ty phát triển tốt hơn.

3.2. Hạn chế của cổ phiếu quỹ

Bên cạnh những lợi ích kể trên, cổ phiếu quỹ cũng có những hạn chế sau:

Cổ đông sở hữu cổ phiếu quỹ không có quyền biểu quyết, không được nhận cổ tức, không được thực hiện quyền ưu tiên và không được nhận tài sản ròng trong trường hợp công ty giải thể;
Cổ phiếu quỹ không được tính vào cổ phiếu đang lưu hành;
Ở một số quốc gia, tổng số cổ phiếu quỹ do các công ty nắm giữ được quy định không vượt quá tỷ lệ vốn hóa tối đa theo quy định của pháp luật.

4. Quy định khi giao dịch mua bán cổ phiếu quỹ

Theo Luật doanh nghiệp 2019 ban hành, một công ty, một doanh nghiệp nếu muốn mua lại cổ phiếu quỹ do công ty cổ phần phát hành, cần phải đảm bảo những điều sau:

Số cổ phiếu quỹ không được quá 30% số cổ phiếu phổ thông đã được chào bán, và không được quá số cổ phiếu ưu đãi theo quy định
Cổ đông thuộc hội đồng quản trị chỉ được mua không quá 10% số cổ phiếu từng loại đã được lên sàn trong 1 năm trở lại
Giá mua lại cổ phiếu quỹ có thể do HĐQT quyết định nhưng không được cao hơn giá cổ phiếu tại thị trường tại thời điểm diễn ra giao dịch
Công ty muốn mua lại cổ phiếu quỹ phải được các cổ đông thông qua trong 30 ngày.

Điều kiện để công ty mua lại cổ phiếu quỹ

Để có thể mua lại cổ phiếu quỹ, ngoài những lưu ý trên, công ty cũng cần có đủ nguồn vốn và nguồn vốn này phải được xác định dựa trên báo cáo tài chính theo quy định của pháp luật.
Công ty mẹ muốn mua lại cổ phiếu quỹ không nhất định phải xác minh nguồn vốn, chỉ cần dùng thặng dư của vốn cổ phần và nguồn từ các quỹ khác cũng được nhưng vẫn phải xác định dựa trên báo cáo tài chính
Công ty mẹ nếu sử dụng lợi nhuận sau thuế khi chưa phân phối để mua cổ phiếu quỹ thì lợi nhuận phải lớn hơn nguồn vốn.
Giao dịch thực hiện mua cổ phiếu quỹ cần được xác định thời gian, cách thức mua bán và nguyên tắc xác định giá.

Điều kiện để công ty bán cổ phiếu quỹ

Trái ngược với khi mua, để bán cổ phiếu quỹ thì công ty không cần chứng thực nhiều mà chỉ cần:

Có phương án bán, thời gian thực hiện và nguyên tắc xác định giá cổ phiếu quỹ cụ thể, rõ ràng
Bán sau thời gian quy định là 6 tháng nắm giữ cổ phiếu tính từ lần mua lại gần nhất. Tuy nhiên, nếu công ty bán lại cho nhân viên hoặc chuyển đổi thành cổ phiếu thưởng thì không cần phải phụ thuộc vào mốc thời gian 6 tháng này.

Chỉ khi đáp ứng được đúng các điều kiện trên, công ty mới được phép thực hiện việc mua bán lại cổ phiếu quỹ của mình một cách hợp pháp và đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động kinh doanh.

Hy vọng qua bài viết này, độc giả sẽ trang bị thêm cho mình thông tin hay về “cổ phiếu quỹ” để có thể lựa chọn hình thức đầu tư thông minh. Hãy theo dõi Aura Capital để tích lũy thêm cho mình những kiến thức hữu ích về tài chính, đầu tư để sinh lời tốt nhất nhé!